Houtas bewaren, waarom zou je?

Als ik het zo schrijf kan ik me voorstellen dat er mensen zijn die denken “Hou-tas? Wat is dat nou weer… Het is dus hout as, oftewel as die overblijft na een houtvuurtje

Het hebben van houtas is rijkdom. De meeste mensen die houtas hebben gooien het weg alsof het ordinair afval is maar dat is het dus niet. Mocht je aan houtas kunnen komen, van schoon hout (dus geen gebeitst, geverfd geolied etc hout dat gestookt is zonder aanmaakblokjes, brandbare vloeistoffen, kaarsvet of een berg papier) dan heb je iets nuttigs in huis dat niet bederft.

Houtas bewaren of meteen mee aan de slag, dat is het dilemma. Want als er echt magere tijden aan gaan breken, en daar begint het toch echt op te lijken, dan hou jij de boel schoon, kookt en bakt heerlijkheden en ondertussen doet jouw moestuin het beter dan die van de buren. Zilverpoets hoef je ook nooit meer te kopen en het houdt ongedierte op afstand.

“Hout maakt het grijze goud, zoiets… “:D

 

De voorbereiding

Voor wat je er ook mee gaat doen het is belangrijk dat je de as zeeft. Liefst met een fijne zeef. Eventuele steentjes, spijkers, nietjes en stukjes houtskool zeef je er zo netjes uit.

Pas op dat je bij strooien niet pal in de wind staat waardoor je de as inademt of in je ogen krijgt, dat is gewoon niet zo gezond en prettig. En dan druk ik mij erg zwakjes uit.

De kleine lettertjes: Disclaimer: Denk even zinnig na, neem je tijd, wees voorzichtig, geen kinderen, halve zolen, huisdieren of anderen in de buurt die niet kunnen bevatten dat as geen suf goedje is dat geen kwaad kan. Dat kan het namelijk wel. Als jij hiermee aan de slag gaat dan neem ik aan dat je verstandig genoeg bent uit jezelf je ogen en huid te beschermen en dat je weet dat bij het maken van loog een fles azijn binnen handbereik hebben cruciaal is voor wanneer het of de huid komt. Wist je dit niet dan weet je het nu: Meteen afspoelen met azijn. Nee, NIET wanneer het in je ogen terecht is gekomen. Dan bel je 112 als je blind, gillend van de pijn je telefoon nog kunt bedienen natuurlijk. Beter is het gewoon een flinke bril op te zetten en zeer geconcentreerd te werken. En waarom is dit in zulke idioot kleine lettertjes, vraag je je af? Nou dit is les 1. Als je niet normaal doet met houtas of loog dan zie je misschien nooit meer wat of alles net zo beroerd als dit. Dusss… 😉 

Draag rubber handschoenen, draag een flinke bril en draag een stofmaskertje. Het ziet er niet uit maar je voelt je vast een hele laborant(e) in vol ornaat.

Wat kun je met houtas?

Houtas bewaren is natuurlijk leuk maar wat kun je er nou precies mee?

• Gebruik het in de (moes)tuin. Het is een geweldige meststof die o.a. kalium en calcium bevat. In het voorjaar zijn een hoop planten er dolblij mee maar overdrijf het niet. Gewoon een laagje over de aarde sprenkelen en geen laag van centimeters dik. Ook gras en sierplanten worden er blij van maar check wel even of nou net die ene plant er toch echt wel blij van wordt of juist niet. Aardappelen, paprika en tomatenplanten kunnen de boost goed gebruiken in elk geval. Dat die je niet wekelijks, hooguit eens per maand een beetje. Ook wanneer je zure grond hebt verbeter je die aanzienlijk door af en toe wat houtas te strooien.
• Gebruik het als het gevroren of gesneeuwd heeft en het tuinpad is spekglad. Dan kun je beter houtas op de gladde plekken strooien, ongezeefd ook goed, de stukjes houtskoolwerken als antislip korrels. Ook hier niet overdrijven, gewoon rustig wat sprenkelen, het hoeft geen dikke laag te worden. In elk geval veel beter voor de grond en het bodemleven dan zout of pekel.
• Houtas bewaren om ongedierte op afstand te houden. Kijk, daar heeft iedereen wat aan. Slakken in de moestuin? Hop, houtas er op! Mieren worden er ook echt niet blij van, Kippenluizen leggen het af wanneer je de stofbaden vult met een mengsel van zand met houtas en ook in het kippenhok kwak ik het kwistig rond tegen wanden, plafond en op de grond natuurlijk. De legnestjes krijgen een handje gesprenkeld en als ik een kip te pakken krijg met mijn rotte rug dan kan die soms ook op een poederbeurt rekenen bij het vermoeden van bloedluizen of andere luizensoorten. Het houdt ook knaagdieren weg bij je kippenhok dus ik strooi er kwistig tot wel anderhalve meter omheen. Muizen en ratten worden er niet blij van dus ik wel. Ik ga de houtas die ik nu spaar gebruiken om op bepaalde plekken in mijn huisje te strooien om de #%%@* knagers te pesten.
• Een beetje over je composthoop doet wonderen! Het zorgt voor betere vertering?compostering en de stukjes houtskool (niet zeven dus of de eruitgezeefde stukjes toevoegen!) geven wat lucht aan de compost.
• Als je geiten of schapen hebt kun je eens een bak met houtas met houtskool brokjes zetten. Je zult zien dat ze er een beetje van gaan knabbelen, ze weten dat het goed voor ze is en ze vreten er echt geen kilo van op. Je hoeft dan ook geen berg neer te gooien.
• Ook kun je je dieren (honden, katten, geiten, schapen, kippen, paarden etc) bestuiven met gezeefde houtas tegen ongedierte. Pas wel op voor hun oogjes en doe het niet wanneer het gaat regenen want dan kan opgehoopte as opeens loog worden en dat is dus niet fijn op de huid, zacht gezegd. Dus, bepoederen, inwrijven en dan lekker laten uitschudden als het droog weer blijft en het beest niet gaat zwemmen. Werkt prima tegen vlooien en teken. Eenden zou ik persoonlijk niet doen aangezien loog vet oplost en eenden hebben hun vet tussen de veren hard nodig om te blijven drijven.
• Als de vijver veel alggroei heeft is het water te zuur. Dan gooi je er een klein beetje houtas in, ongeveer een afgestreken eetlepel per 2500 liter vijverwater. Dat is goed voor de vijverplanten en de vissen gaan ook weer lachen nu ze niet meer in de azijn zwemmen 😉
• Houtas bewaren doe ik op de poepdoos. Wie mij een beetje volgt weet dat ik ipv een normaal toilet met stortbak en wc bril binnen, een ouderwetse poepdoos buiten heb. Die ruik je. Niet dat je echt kapotgaat van de geur maar ruiken doe je het. Daarom heb ik vaak in de poepdoos een bak met houtas staan om soms even een handje in de diepte te strooien en weg is de geur. Serieus, je ruikt niks meer van de berg poep in de diepte! Dus toen dacht ik… Als dát zo goed werkt… Dan…
• Strooi het in de kattenbak! Ik weet niet hoe het met jullie katten zit maar die twee van mij kunnen meuren als een volwassen kerel na een  nachtje doorhalen in de kroeg met veel shoarma na afloop. En inderdaad, het werkt. Ik strooi af en toe, als ik eraan denk, ongeveer een flinke hand houtas in de kattenbak. De katten vinden het niet erg en er is gewoon geen stank meer zodra het begraven is. Het ruikt nu ook niet zo naar kattenbak in huis.
• Gebruik het als droogshampoo. Ik doe dat al maanden, min of meer. Daarover binnenkort een ander artikel. Maar als je last hebt van vettig haar dan kun je heel fijn gezeefde houtas gebruiken om in je haren te stuiven. Ikzelf doe dat met een soort bontje. Dep het in de as en daarna voorzichtig op je haarwortels. Als je je hele hoofdhuid bepoederd hebt even met de vingertoppen goed inmasseren, in laten trekken en daarna met een ruwe oude handdoek je haren goed wrijven op de hoofdhuid en daarna goed borstelen of kammen waarbij je goed de hoofdhuid meeneemt om overtollige as te verwijderen. Je kunt er wel een wat assige haarkleur aan overhouden wat ikzelf niet zo erg vind, ik ben toch al lekker grijs aan het worden.
• Wonden behandelen met houtas werd al gedaan in de oertijd. Schone as er op en klaar. Nee, als de wond wijd openstaat en het bloed eruit spuit redt je het niet met as, dan heb je minstens hechtingen nodig maar op normale wondjes en wonden kun je prima een heel klein beetje houtas strooien. Het werkt bloedstollend en is antibacterieel. Wonden schijnen sneller te genezen. Als ik weer eens gewond raak zal ik eraan proberen te denken…
• Als deo werkt het ook goed. Niet zozeer tegen het zweten als wel tegen de geuren die er helaas bij lijken te horen. Niet iets voor in de stad en het uitgaansleven want om nou lekker te gaan staan dansen in je topje terwijl je grijze oksels hebt is ook zoiets. Maar in een survival situatie handig om te weten.
• Houtas voor de was! Serieus, gooi eens in plaats van wasmiddel of azijn, of wasnoten of wat je dan ook gebruikt, een longdrinkglas vol gezeefde as in de wasmachine en draai je was zoals altijd. Geen wasverzachter maar een scheutje azijn. Je weet niet wat je meemaakt. Alles brandschoon en het ruikt SCHOON. Niet dat rare luchtjes verdoezelende fabrieksfris van chemische bloemen etc maar gewoon naar niks en toch fris. Ik kan het niet anders uitleggen dan dat het naar “kou” geurt. Alsof je op een heldere nacht met stevige vorst buiten verlekkerd die inademd, zoiets. Morgen gaan mijn theedoeken met as de wasmachine in. Dag wasmiddel, je bent overbodig!
• En dan eindelijk… Loog maken! Loog is beter bekend onder de naam van de chemische vorm die je bij bv het kruidvat kunt kopen, gootsteenontstopper. Dit is de natuurlijke oervorm.

Loog maken van houtas.

Zeef houtas zodat er zo min mogelijk stukjes houtskool inzitten en stukjes metaal er ook uit zijn. Afhankelijk van hoeveel loog je wil maken en hoeveel as je hebt bepaal je of je een kunststof bekertje of een emmer nodig hebt. Doe dan wel een oude emmer want er moet in de bodem, in het midden een gaatje geprikt worden. Dus. prik in de beker of de emmer een klein gaatje. twee of drie mm zou voldoenden moeten zijn. Leg op de bodem van beker of emmer een strak geweven katoenen doek. Dus geen dweil waar je  bijna een vinger doorheen kunt prikken, het moet echt een stof zijn waarvan je niet ziet dat er gaatjes inzitten, zeg maar. Een degelijk kussensloop bijvoorbeeld, of een katoenen zakdoekje voor een bekertje. Zorg dat de hele bodem bedekt is. Stort daar bovenop de as en vul beker of emmer voor ongeveer 3/4 na aandrukken van de as.  Zet de emmer of beker bovenop een andere beker of emmer, desnoods met behulp van planken. Als het gaatje van de as-emmer maar vrij is en het loog in de onderste emmer of beker kan vallen. Ga er nu, heel rustig, water opgieten, en verdeel het goed dus niet op één punt blijven gieten. Vul tot de rand en laat rustig leeglopen. Je hoeft niet te roeren etc. Hoe langzamer het gaat, hoe beter. Dus geen straaltje? Perfect! Werk niet met aluminium, dat gaat niet goed met loog. Kunststof is prima, glas en rvs is nog beter. Een emmer kan er best een dag over doen. overhaast het niet.

En is de boel uitgelekt dan gooi je de as in de tuin, de doek spoel je goed uit met schoonwater en hang je te drogen. De loog, die een beetje de kleur heeft van ongezonde urine, doe je in een fles met kurk.

Loog sterker maken

Wil je heel sterke loog om bv zeep mee te maken? Kijk dan of een vers ei er in blijft drijven. Waarschijnlijk niet maar dat is een kwestie van inkoken of laten verdampen. Hoe langer je het zacht laat koken hoe sterker het wordt. Tussentijds kun je testen met een veer van een kip bijvoorbeeld. Roer ermee door de loog en als je veer na 10 seconden roeren half verdwenen is of ernstig weggevroten dan is het tijd om de boel af te laten koelen om het testje met het verse kippenei te herhalen.

En wat kun je doen met deze loog?

Kaliumhydroxide is sinds de oertijd dé loog om zeep mee te maken. Aangezien je niet weet hoe het zich verhoudt t.o.v. NAoH (gotsteenontstopper uit de winkel) en de zeeprecepten daar vanuit gaan moet je gaan freewheelen met hoeveelheden maar het is te doen, is mij ook gelukt. Je krijgt misschien wat meer oerzeep ipv moderne modezeepjes maar schoon wordt je er absoluut van.

Dit is geweldig schoonmaakmiddel. Een beetje in een kommetje water en daar een poestdoekje mee bevochtigen om de keuken of badkamer te poetsen werkt super. Beter wel handschoenen dragen want het spul bijt je huid uit. En pas op met spetteren (ogen en huid) Opdrinken is ook geen optie dus hou het uit de buurt bij kinderen. En pas op met geverfde oppervlakken. Loog bijt uit en ontvet. Het wordt ook wel gebruikt om verflagen grondig af te nemen voor het overnieuw in de verf te zetten. En neem geen aluminium af, dat gaat ook niet goed.

Als gootsteenontstopper is de chemische broer te koop dus als gootsteenontstopper is het te gebruiken. Hoe sterker hoe beter natuurlijk. Gewoon in de afvoer gieten met heet water en dan een tijdje laten staan. Lost vet op maar ook haren, papier en zeepresten. Pas op voor spatten!

Het is ook prima te gebruiken als loog voor het kookwater voor loogbroodjes. Ik weet het, klinkt verschrikkelijk en doodeng maar vreselijk lekker. Recept volgt nog wel een keer want dat moet je eens proeven.

Ook met loog kun je prima de was doen. Voeg dan geen halve liter toe, want je kleding etc slijt er wel van. Niks beroerder dan de machine openen en alleen garen eruit trekken. Dat is een grapje, zo snel gaat het ook weer niet maar  overdrijf niet. Als je heel sterke loog hebt is een eierdopje meer dan voldoende. Giet het pas in het zeepbakje als alle kleding nat is en er water door het zeepbakje spoelt. Dat is het moment om de loog toe te voegen dus je moet er wel even bij blijven. Doe je het niet zo dan heb je kans dat een kledingstuk de volle laag krijgt. Hele tere kledingstukkenLiever niet met loog doen, lijkt mij. Weet ik veel, ik heb geen tere kledingstukken…

Heb je nou enorm veel loog dan kun je een lijk laten verdwijnen. Meer zeg ik niet, ik wil geen moordenaar helpen… Dit was al te veel hulp…. Zucht…

Nixtamaliseren ! Wattes?? Ja, dattes. Ik heb het echt goed geschreven! Dit is een methode die reeds door de Azteken werd gebruikt om voedermais geschikt te maken voor menselijke consumptie. Een heel procedé dat ik net voor het eerst gedaan heb en ik moet zeggen dat het smaakt naar meer. Nixtamaliseren wordt meestal met calcium hydroxide (beter bekend als gebluste kalk. Dus NIET de ongebluste!! Let daar heel goed op, wereld van verschil..) gedaan maar wordt ook wel gedaan met loog. Dus, als je eens bijzondere echt Mexicaanse tortilla’s op tafel wil zetten let dan op want binnenkort volgt het recept met foto’s uit eigen keuken.

————————————————————————————————————————————-

Helaas heb ik geen foto’s van mijn zelfgemaakte loog van gisteren. Ik had foto’s maar die zijn nergens meer te vinden op mijn telefoon. Ik vermoed dat ze door de loog opgelost zijn, een andere verklaring heb ik gewoon niet…